CHÍNH SÁCH BHXH MỚI NHẤT VỀ ĐIỀU KIỆN NHẬN LƯƠNG HƯU
Theo Nghị quyết 28 về việc cải cách chính sách BHXH được Bộ Chính trị ban hành cách đây khá lâu. Trên tinh thần Nghị quyết 28; Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã dự thảo Tờ trình đề nghị xây dựng Luật BHXH sửa đổi với nhiều nội dung mới đáng chú ý.
1. Nếu đóng BHXH được 10 năm thì cũng được nhận lương hưu
Tại Nghị quyết 28 với chủ trương mới của Bộ Chính trị; thì điều kiện để NLĐ nhận lương hưu sẽ được nới lỏng hơn rất nhiều.
Cụ thể, hiện nay hầu hết NLĐ phải đủ tuổi nghỉ hưu và đủ 20 năm đóng BHXH trở lên thì mới được hưởng lương hưu. Tại Nghị quyết 28 này thì Bộ Chính trị lại khẳng định:
“Điều chỉnh sửa đổi điều kiện hưởng chế độ hưu trí, theo đó sẽ hướng tới việc giảm dần số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống còn 15 năm, hướng tới còn 10 năm với mức hưởng được tính toán phù hợp; với mục đích tạo điều kiện cho NLĐ cao tuổi, có số năm tham gia BHXH thấp vẫn được tiếp cận và hưởng quyền lợi BHXH.”
Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã đề cập nội dung này trong bản dự thảo Tờ trình xây dựng Luật BHXH sửa đổi.
Cũng tại dự thảo, Bộ đã có những chia sẻ nhấn mạnh hiện nay nhiều nước cũng quy định thời gian tham gia BHXH 10 năm là đủ điều kiện hưởng lương hưu. Mặc dù, mức lương hưu có thể sẽ thấp nhưng ít ra vẫn tốt hơn là chuyển sang hưởng trợ cấp tuổi già; hay hưởng lương hưu xã hội do ngân sách nhà nước đảm bảo.
Nếu những nội dung trên được thông qua và được đưa vào Luật BHXH sửa đổi; thì NLĐ chỉ cần đủ tuổi nghỉ hưu, đóng BHXH từ 10 hay 15 năm là đã có thể hưởng lương hưu.
Việc này sẽ hạn chế được tình trạng “đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ năm đóng BHXH”
Xem thêm: Khi NLĐ nghỉ việc nhiều năm có được lấy sổ BHXH?
Dự thảo Tờ trình còn điều chỉnh một số nội dung liên quan đến chế độ hưu trí như sau:
1. Điều chỉnh công thức tính lương hưu phù hợp với sửa đổi quy định về điều kiện thời gian tham gia BHXH tối thiểu để hưởng chế độ hưu trí.
Có nghĩa là nếu thời gian tham gia BHXH tối thiểu được rút xuống 15 năm hoặc là 10 năm; công thức tính lương hưu cũng sẽ phải điều chỉnh cho phù hợp.
Hiện nay, công thức tính lương hưu hàng tháng đang được áp dụng:
Mức hưởng lương hưu = Tỷ lệ hưởng lương hưu x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
2. Bổ sung quy định về việc điều chỉnh lương hưu giữa các nhóm đối tượng có mức lương hưu thấp và thu hẹp khoảng cách chênh lệch lương hưu.
Hiện tại, mức lương hưu tối thiểu đang được quy định là bằng với mức lương cơ sở. Đồng nghĩa chỉ có 1,49 triệu đồng một tháng. Trên thực tế người hưởng lương hưu cao nhất tại Việt Nam hiện nay đang nhận lên đến 101 triệu đồng/tháng.
2 . Nhận BHXH một lần khi về già???
Việc người đăng ký nhận BHXH một lần hiện nay đang có chiều hướng gia tăng mạnh mẽ trong vài năm gần đây. Sắp tới dự kiến sẽ có thay đổi lớn liên quan đến quyền lợi nhận BHXH một lần của NLĐ.
Ban Chấp hành Trung ương cũng chủ trương cách chính sách bảo hiểm theo Nghị quyết số 28:
Để giảm tình trạng hưởng BHXH một lần sẽ có những quy định phù hợp, theo hướng tăng quyền lợi nếu bảo lưu thời gian tham gia BHXH để hưởng chế độ hưu trí và cũng như sẽ giảm quyền lợi nếu hưởng BHXH một lần.
Ở đây có thể được hiểu về mặt chủ trương, Nhà nước muốn khuyến khích NLĐ tiếp tục tham gia BHXH để hưởng lương hưu thay vì rút tiền BHXH một lần.
Tại Nghị quyết 28 với chủ trương mới của Bộ Chính trị; dự thảo Tờ trình xây dựng Luật BHXH sửa đổi, Bộ Lao động Thương binh và xã hội nhận định:
Theo Luật BHXH và Nghị quyết 93 năm 2015 của Quốc hội thì điều kiện hưởng BHXH một lần khá dễ dàng. Nếu sau một năm không làm việc, không tham gia BHXH thì NLĐ có thể hưởng BHXH một lần. Với mức hưởng bằng 1,5 tháng lương cho mỗi năm tham gia BHXH trước năm 2014; và 02 tháng lương cho mỗi năm tham gia sau đó.
Xem thêm: Sổ BHXH: 10 điều NLĐ cần biết
Tóm lại:
Bộ này đề xuất, điều chỉnh quy định điều kiện hưởng BHXH một lần theo hướng có lộ trình; tiến tới chỉ giải quyết đối với NLĐ khi đã hết tuổi lao động; nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu; không có nhu cầu đóng tiếp; trừ trường hợp ra nước ngoài để định cư hợp pháp hoặc mắc bệnh hiểm nghèo; hoặc quy định trường hợp chưa hết tuổi lao động, mà nhận BHXH một lần thì mức hưởng thấp hơn.
Theo Bộ này, khi NLĐ hết tuổi lao động, không đủ điều kiện hưởng lương hưu thì mới nhận BHXH một lần. Hoặc nếu muốn rút luôn khi chưa hết tuổi lao động; thì người hưởng sẽ được nhận mức thấp hơn so với thông thường.
Để nhận BHXH một lần trong thời gian tới theo dự kiến sẽ khắt khe hơn hiện nay rất nhiều. NLĐ sẽ không còn nhận ngay sau 01 năm nghỉ việc, mà phải đợi về già mới được nhận. Ngoài ra, thêm một điều chỉnh nữa về BHXH một lần được Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đề xuất:
Bổ sung quy định tính tháng lẻ giai đoạn trước 2014 để tính hưởng BHXH một lần; theo đó nếu thời gian đóng trước ngày 01/01/2014 có tháng lẻ; thì những tháng lẻ đó sẽ được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ ngày 01/01/2014 trở đi.
3. Điều chỉnh nhiều chế độ BHXH khác
Ngoài việc điều chỉnh những thay đổi liên quan đến lương hưu, BHXH một lần nêu trên. Thì dự thảo tờ trình còn đề cập một số điều chỉnh liên quan đến các chế độ khác:
+ Về chế độ thai sản:
Xem thêm: Chế độ thai sản: đi làm sớm sau thai sản
– Sửa đổi, điều chỉnh quy định đi làm trước khi hết thời hạn hưởng chế độ nghỉ thai sản với trường hợp sau khi sinh con mà con chết theo hướng không cần điều kiện đã nghỉ; hưởng chế độ ít nhất được 04 tháng như đối với các trường hợp sinh con bình thường;
– Quy định cụ thể chi tiết về trợ cấp một lần khi sinh con đối với trường hợp chỉ có cha tham gia BHXH; và bổ sung thêm trường hợp vợ có tham gia nhưng không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản; thì lao động nam đủ điều kiện cũng được giải quyết thủ tục hưởng trợ cấp 1 lần khi vợ sinh con;
– Bổ sung chế độ thai sản khi NLĐ tự nguyện có yêu cầu phá thai (không phải phá thai bệnh lý);
– Bổ sung thêm quy định đối với trường hợp đang hưởng chế độ thai sản khi nhận nuôi con nuôi; đồng thời đề nghị việc hưởng chế độ thai sản khi sinh con;
– Bổ sung thêm quy định cụ thể chế độ dưỡng sức; phục hồi sức khoẻ sau thai sản, tính theo năm hay theo đợt nghỉ.
+ Về các chế độ ốm đau:
Xem thêm: Chế độ BHXH mới nhất về hồ sơ ốm đau
– Bổ sung thêm quy định chi tiết thời gian nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau đối với NLĐ nghỉ việc do mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày;
– Sửa đổi quy định về mức hưởng chế độ ốm đau của trường hợp có ngày lẻ không trọn tháng; mức hưởng một ngày được tính bằng mức hưởng theo tháng chia cho 30 ngày;
+ Về chế độ tử tuất:
– Bổ sung thêm quy định tuổi của thân nhân hưởng trợ cấp tuất hàng tháng cho phù hợp với quy định tuổi nghỉ hưu của Bộ luật lao động;
– Bổ sung thêm quy định tính tháng lẻ giai đoạn trước 2014 để tính hưởng trợ cấp tuất một lần theo hướng nếu thời gian đóng trước ngày 01/01/2014 có tháng lẻ; những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ ngày 01/01/2014 trở đi.
Dự thảo Luật BHXH sửa đổi sẽ được trình Quốc hội xem xét; cho ý kiến lần đầu tại kỳ họp thứ hai của Quốc hội khóa XV vào tháng 10 năm 2022; Và trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ ba của Quốc hội khóa XV vào tháng 5 năm 2023; và nếu dự thảo được thông qua, thì luật này sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2024.
Theo Luật Việt Nam
Bạn có thể liên hệ với bộ phận chăm sóc khách hàng sureHCS để đăng ký email nhận thông tin mới hàng tuần hoặc liên hệ chúng tôi qua Hotline: 0901.555.063
Bài viết tham khảo: