06 điều cơ bản khi giao kết hợp đồng lao động mà người lao động cần biết

Trước giao kết hợp đồng lao động chính thức thì  NLĐ và NSDLĐ có thể giao kết Hợp đồng thử việc hợp đồng này chỉ được thử việc một lần. Với HĐLĐ làm theo mùa vụ thì không cần phải thử việc. Tiền lương do hai bên thoả thuận; nhưng ít nhất phải bằng 85% mức lương của công việc đó. Về thời gian thử việc xem thêm Tại đây 

b. HĐLĐ chính thức

Hết thời hạn thử việc nếu đạt yêu cầu, NLĐ và NSDLĐ sẽ giao kết hợp đồng lao động chính thức. Tùy theo tính chất công việc và nhu cầu sử dụng lao động, các bên giao kết hợp đồng lao động thuộc các loại sau:

• Không xác định thời hạn: hai bên không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt của hợp đồng.
• Xác định thời hạn: hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hợp đồng trong khoảng thời gian từ 12 tháng đến 36 tháng.
• Theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng (HĐLĐ mùa vụ). Không giao kết loại hợp đồng này để làm những công việc có tính chất thường xuyên từ 12 tháng trở lên; trừ trường hợp phải tạm thời thay thế NLĐ đi làm nghĩa vụ quân sự, nghỉ theo chế độ thai sản, ốm đau, tai nạn lao động hoặc nghỉ việc có tính chất tạm thời khác.

2. Quyền và nghĩa vụ của người lao động

a. Về quyền

• Làm việc, tự do lựa chọn việc làm, nghề nghiệp, học nghề, nâng cao trình độ nghề nghiệp và không bị phân biệt đối xử;
• Hưởng lương phù hợp với trình độ kỹ năng nghề trên cơ sở thoả thuận với NSDLĐ;
• Được bảo hộ lao động, làm việc trong điều kiện bảo đảm về an toàn lao động, vệ sinh lao động;
• Nghỉ theo chế độ, nghỉ hằng năm có lương và được hưởng phúc lợi tập thể;
• Thành lập, gia nhập, hoạt động công đoàn, tổ chức nghề nghiệp và tổ chức khác theo quy định của pháp luật;
• Tham gia đối thoại với NSDLĐ, thực hiện quy chế dân chủ và được tham vấn tại nơi làm việc để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình; tham gia quản lý theo nội quy của NSDLĐ;
• Đơn phương chấm dứt Hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật;
• Đình công.

b. Về nghĩa vụ

• Thực hiện HĐLĐ, thoả ước lao động tập thể;
• Chấp hành kỷ luật lao động, nội quy lao động, tuân theo sự điều hành hợp pháp của NSDLĐ;
• Thực hiện các quy định của pháp luật về BHXH và pháp luật về BHYT.

3. Tiền lương

Lương là một điều quan trọng khi giao kết hợp đồng lao động. Lương hoàn toàn do 2 bên thoả thuận. Nhưng phải đảm bảo tuân thủ đúng các quy định của pháp luật.

Tiền lương thoả thuận không được thấp hơn Mức lương tối thiểu theo vùng quy định tại thời điểm giao kết hợp đồng lao động. Hiện nay, mức lương tối thiểu vùng được quy định như sau:

Về hình thức trả lương, NSDLĐ có thể trả lương cho NLĐ theo các hình thức dưới đây:

• Theo thời gian: Theo tháng, theo tuần, theo ngày.
• Theo sản phẩm.
• Trả lương khoán.

4. Thời giờ làm việc và thời giờ nghỉ ngơi

a. Thời giờ làm việc

Không quá 8 giờ trong một ngày và không quá 48 giời trong một tuần. NSDLĐ có quyền quy định làm việc theo giờ hoặc ngày hoặc tuần; trường hợp theo tuần thì thời giờ làm việc bình thường không quá 10 giờ trong 01 ngày, nhưng không quá 48 giờ trong 01 tuần.

5. Điều khoản bảo mật, hạn chế cạnh tranh

Theo khoản 2 Điều 23 Bộ luật Lao động 2012, khi NLĐ làm việc có liên quan trực tiếp đến bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ theo quy định của pháp luật, thì NSDLĐ có quyền thỏa thuận bằng văn bản với NLĐ về nội dung, thời hạn bảo vệ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, quyền lợi và việc bồi thường trong trường hợp NLĐ vi phạm.

Đây là một điều khoản không bắt buộc trong HĐLĐ. Nhưng khi NLĐ làm việc có liên quan đến bí mật kinh doanh thì thường trong HĐLĐ có điều khoản này. Thế nên, NLĐ cần đọc, tìm hiểu kỹ điều khoản này khi giao kết và thực hiện hợp đồng.

TÌM HIỂU VỀ PHẦN MỀM QUẢN LÝ NHÂN SỰ

6. Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động

NLĐ đang làm việc theo HĐLĐ xác định thời hạn, mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng (HĐLĐ mùa vụ) có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ trước thời hạn trong những trường hợp sau đây:

a. Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc, đảm điều kiện làm việc như đã thỏa thuận;

b. Không trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn

c. Bị NSDLD đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ  ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự hoặc cưỡng bức lao động; bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc.

d. Bản thân hoặc gia đình có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục thực hiện HĐLĐ.

c. Được bầu làm nhiệm vụ chuyên trách ở cơ quan dân cử hoặc được bổ nhiệm giữ chức vụ trong bộ máy nhà nước.

d. Lao động nữ mang thai có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh về việc tiếp tục công việc sẽ ảnh hưởng tới thai nhi.

e. NLĐ bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 90 ngày liên tục đối với người làm việc theo HĐLĐ xác định thời hạn và một phần tư thời hạn hợp đồng đối với người làm việc theo HĐLĐ mùa vụ mà khả năng lao động vẫn chưa được hồi phục.

Khi thực hiện quyền này, NLĐ phải tuân thủ về điều kiện thông báo trước cho NSDLĐ. Đồng thời, NLĐ cần lưu ý các vấn đề mình gặp phải nếu đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái luật.

Nguồn tham khảo: TVPL