Doanh nghiệp cần đào tạo và phát triển nguồn nhân lực bài bản như thế nào?

Một sản phẩm có thể bị sao chép, một quy trình có thể bị thay thế nhưng đội ngũ nhân sự được đào tạo bài bản, có tư duy phát triển, cam kết gắn bó luôn là lợi thế cạnh tranh khó nhân bản nhất. Cùng Vậy, Doanh nghiệp cần đào tạo phát triển nhân lực bài bản như thế nào? Cùng Lạc Việt SureHCS tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

1. Tổng quan về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực

1.1. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực là gì?

Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực là một chiến lược dài hạn trong quản trị nhân sự, nhằm nâng cao năng lực làm việc, kiến thức chuyên môn, tư duy phát triển cho đội ngũ nhân sự đáp ứng cả nhu cầu hiện tại lẫn định hướng tương lai của doanh nghiệp.

Trong quản trị nhân sự hiện đại, “đào tạo” và “phát triển” là hai khái niệm tuy gắn liền với nhau nhưng mang những mục tiêu ý nghĩa riêng biệt.

• Đào tạo nhân lực (Training) là quá trình giúp nhân viên tiếp thu kiến thức, kỹ năng, thái độ phục vụ trực tiếp cho công việc hiện tại. Ví dụ, một kế toán mới vào làm sẽ được đào tạo sử dụng phần mềm kế toán nội bộ.
• Phát triển nhân lực (Development), ngược lại, có tầm nhìn dài hạn hơn. Đây là quá trình giúp nhân viên xây dựng năng lực để đảm nhiệm các vai trò cao hơn trong tương lai. Chẳng hạn, việc huấn luyện kỹ năng lãnh đạo, tư duy chiến lược cho nhóm nhân sự tiềm năng có thể giúp xây dựng đội ngũ kế thừa hiệu quả.

Hiểu đúng khái niệm là bước đầu để doanh nghiệp xây dựng được quy trình đào tạo nguồn nhân lực phù hợp với mục tiêu phát triển của mình.

1.2. Mối quan hệ giữa đào tạo và phát triển trong quản trị nhân sự

Đào tạo – phát triển không nên được xem là hai hoạt động tách rời mà là hai phần trong một chiến lược tổng thể. Đào tạo giúp nhân viên thực hiện công việc hiện tại tốt hơn, trong khi phát triển giúp họ sẵn sàng cho các thách thức trong tương lai.

Ví dụ: Một chuyên viên chăm sóc khách hàng có thể được đào tạo kỹ năng giao tiếp để xử lý khiếu nại hiệu quả hơn. Đồng thời, nếu doanh nghiệp xác định đây là nhân tố tiềm năng, họ có thể phát triển người này bằng cách đưa vào chương trình đào tạo kỹ năng quản lý đội nhóm, chuẩn bị cho vị trí trưởng nhóm trong tương lai.

Như vậy, hai hoạt động này hỗ trợ nhau để xây dựng một đội ngũ vừa vững về chuyên môn, vừa có tầm nhìn phát triển nghề nghiệp rõ ràng – yếu tố quan trọng giúp giữ chân nhân tài trong dài hạn.

2. Vai trò của đào tạo phát triển nhân lực đối với doanh nghiệp

Đầu tư vào đào tạo và phát triển nhân sự mang lại những lợi ích thiết thực lâu dài cho tổ chức:

• Tăng hiệu suất chất lượng công việc: Nhân viên được cập nhật kiến thức, kỹ năng mới sẽ làm việc chính xác, hiệu quả hơn, đồng thời giảm thiểu rủi ro sai sót.
• Thích ứng nhanh với thay đổi: Khi thị trường biến động hoặc công nghệ thay đổi, đội ngũ nhân sự đã được chuẩn bị trước qua đào tạo sẽ giúp doanh nghiệp thích nghi nhanh chóng.
• Tăng cường sự gắn kết: Theo khảo sát của Deloitte năm 2024, có đến 80% nhân viên cho biết họ gắn bó hơn với tổ chức khi cảm nhận được sự đầu tư nghiêm túc từ doanh nghiệp vào sự phát triển của bản thân.
• Tiết kiệm chi phí tuyển dụng: Thay vì liên tục tuyển người mới cho các vị trí cao hơn, doanh nghiệp có thể phát triển đội ngũ nội bộ để đảm nhận, vừa tiết kiệm vừa đảm bảo văn hóa tổ chức được duy trì.

Chính vì vậy, xây dựng một quy trình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực bài bản sẽ là nền tảng giúp doanh nghiệp duy trì nội lực vững chắc, sẵn sàng chinh phục các mục tiêu kinh doanh trong dài hạn.

3. Các hình thức đào tạo và phát triển nguồn nhân lực phổ biến hiện nay

Doanh nghiệp có thể lựa chọn nhiều hình thức đào tạo nguồn nhân lực khác nhau để phù hợp với quy mô mục tiêu tổ chức:

3.1. Đào tạo nội bộ trực tiếp

Đây là hình thức truyền thống, được tổ chức trực tiếp tại văn phòng dưới sự dẫn dắt của các quản lý, chuyên gia nội bộ hoặc phòng nhân sự. Nội dung thường được thiết kế sát với thực tế công việc và văn hóa doanh nghiệp.

• Ưu điểm: tiết kiệm chi phí, dễ kiểm soát nội dung, phù hợp với đào tạo quy trình nội bộ hoặc kỹ năng mềm. Nhân viên có cơ hội tương tác, đặt câu hỏi, giúp quá trình tiếp thu hiệu quả hơn.
• Hạn chế: phụ thuộc lớn vào trình độ người hướng dẫn, khó triển khai đồng loạt nếu đội ngũ lớn hoặc làm việc từ xa.

Ví dụ, một công ty sản xuất có thể tổ chức đào tạo trực tiếp về quy trình kiểm tra chất lượng sản phẩm, sử dụng công cụ máy móc hoặc hướng dẫn an toàn lao động.

3.2. Đào tạo trực tuyến (E-learning)

Với sự phát triển của công nghệ, nhiều doanh nghiệp đang ứng dụng phần mềm e-learning cho công ty hoặc tích hợp hệ thống quản lý đào tạo nhân viên (LMS) để triển khai các chương trình đào tạo online.

• Ưu điểm: linh hoạt về thời gian, địa điểm; tiết kiệm chi phí; dễ theo dõi tiến độ học tập của từng cá nhân. Đặc biệt phù hợp với các tổ chức có đội ngũ phân tán nhiều địa điểm.
• Giá trị gia tăng: doanh nghiệp có thể chuẩn hóa nội dung đào tạo, xây dựng mẫu quy trình đào tạo nhân viên một cách hệ thống dễ dàng cập nhật khi cần thiết.

Ví dụ: Một công ty phân phối có thể dùng phần mềm LMS để đào tạo đội ngũ bán hàng về kiến thức sản phẩm mới, kỹ năng xử lý tình huống qua các video tương tác, bài kiểm tra ngắn và tài liệu tải về.

3.3. Đào tạo bên ngoài thuê chuyên gia hoặc tham gia khóa học

Hình thức này thường được áp dụng khi doanh nghiệp cần nâng cao trình độ chuyên sâu, cập nhật kiến thức mới hoặc triển khai các dự án chuyển đổi có quy mô lớn.

• Ưu điểm: được hướng dẫn bởi chuyên gia giàu kinh nghiệm, nội dung có tính cập nhật cao, chuyên sâu. Thường kết hợp giữa lý thuyết, thực hành và case study thực tế.
• Hạn chế: chi phí cao, cần lựa chọn đơn vị uy tín cùng chương trình phù hợp với văn hóa tổ chức.

Ví dụ: Một công ty tài chính có thể mời chuyên gia từ hiệp hội CFA về đào tạo kỹ năng phân tích đầu tư, hoặc cử nhân sự tham dự khóa học ngắn hạn về chuyển đổi số tại các học viện chuyên môn.

4. Quy trình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực hiệu quả

Đào tạo hiệu quả không thể là những hoạt động rời rạc, mà cần được tổ chức theo một quy trình đào tạo nguồn nhân lực có mục tiêu, kế hoạch, triển khai đánh giá rõ ràng. Dưới đây là 4 bước thiết yếu trong quy trình này:

Bước 1. Phân tích nhu cầu đào tạo

Bước đầu tiên là xác định rõ nhân viên đang cần học gì. Việc này không dựa trên cảm tính mà cần được thực hiện thông qua:

• Kết quả đánh giá năng lực định kỳ (KPI, đánh giá 360 độ…)
• Sự thay đổi trong yêu cầu công việc (chuyển đổi số, triển khai công nghệ mới…)
• Mục tiêu chiến lược của công ty (mở rộng thị trường, phát triển sản phẩm mới…)

Khi hiểu rõ khoảng cách giữa năng lực hiện tại và năng lực mong muốn, doanh nghiệp sẽ xây dựng được chương trình đào tạo sát thực tế tiết kiệm chi phí.

Bước 2. Xây dựng kế hoạch đào tạo

Một mẫu kế hoạch đào tạo nhân lực hiệu quả cần xác định được:

• Mục tiêu đào tạo cụ thể
• Nội dung chương trình (kỹ năng cứng, kỹ năng mềm, tư duy lãnh đạo…)
• Đối tượng đào tạo
• Hình thức đào tạo (trực tiếp, e-learning, mentoring…)
• Thời gian, ngân sách
• Người phụ trách và tiêu chí đánh giá

Giai đoạn này chính là “bản vẽ kiến trúc” cho toàn bộ chương trình. Nếu thiếu rõ ràng, doanh nghiệp dễ rơi vào tình trạng đào tạo dàn trải, tốn chi phí mà không đem lại chuyển biến.

Bước 3. Triển khai chương trình đào tạo

Giai đoạn này đòi hỏi sự phối hợp giữa nhiều phòng ban như nhân sự, đào tạo, cấp quản lý và đội ngũ chuyên gia giảng dạy. Doanh nghiệp có thể kết hợp đa dạng hình thức như:

• Đào tạo tại chỗ kết hợp thực hành thực tế
• Học tập qua nền tảng trực tuyến (e-learning, microlearning)
• Tổ chức đào tạo theo lộ trình công danh

Đặc biệt, để tăng hiệu quả quản lý theo dõi tiến độ, các doanh nghiệp nên sử dụng phần mềm quản lý đào tạo nhân sự hoặc LMS (Learning Management System). Hệ thống này giúp tự động hóa quy trình, kiểm soát chất lượng nội dung, đo lường mức độ tham gia tiến bộ của từng cá nhân.

Bước 4. Đánh giá hiệu quả sau đào tạo

Việc đánh giá cần được thực hiện theo nhiều lớp:

• Mức độ hài lòng của học viên
• Kiến thức, kỹ năng tiếp thu qua bài kiểm tra, tình huống
• Sự thay đổi hành vi tại nơi làm việc
• Tác động đến hiệu suất công việc (tăng năng suất, cải thiện chất lượng, giảm sai sót…)

So sánh dữ liệu trước và sau đào tạo bằng KPI cụ thể sẽ giúp doanh nghiệp đo lường chính xác ROI của chương trình. Từ đó, có cơ sở để điều chỉnh hoặc mở rộng các hoạt động đào tạo phù hợp hơn.

5. Lợi ích thực tiễn mà doanh nghiệp nhận được

Việc triển khai bài bản hoạt động đào tạo và phát triển nhân lực mang lại nhiều giá trị cụ thể cho doanh nghiệp cả về mặt hiệu quả vận hành lẫn chiến lược nhân sự lâu dài.

• Gia tăng năng suất lao động

Khi được cập nhật kiến thức mới, đào tạo kỹ năng phù hợp với nhu cầu công việc, nhân viên sẽ làm việc hiệu quả hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh công nghệ thay đổi nhanh chóng, quy trình kinh doanh liên tục được cải tiến. Nhân viên có năng lực sẽ rút ngắn thời gian xử lý công việc, giảm sai sót tăng khả năng phối hợp nhóm.

• Giảm tỷ lệ nghỉ việc, chi phí tuyển dụng

Một trong những nguyên nhân khiến nhân viên rời bỏ tổ chức là cảm giác không được học hỏi, không có cơ hội phát triển nghề nghiệp. Khi doanh nghiệp chú trọng xây dựng quy trình đào tạo và phát triển nhân lực rõ ràng, minh bạch nhân viên sẽ cảm thấy được ghi nhận, có động lực gắn bó lâu dài hơn. Từ đó, giảm chi phí tuyển dụng/onboarding, tăng tính ổn định cho nguồn lực nội bộ.

• Xây dựng đội ngũ kế thừa và văn hóa học tập

Việc phát hiện bồi dưỡng đội ngũ kế thừa ngay từ sớm giúp doanh nghiệp không bị “rơi vào khoảng trống lãnh đạo” khi có biến động nhân sự. Song song, quá trình đào tạo đều đặn cũng hình thành nên văn hóa học tập, nơi mọi người luôn sẵn sàng học hỏi, cải tiến và đóng góp. Đây là nền tảng bền vững giúp doanh nghiệp phát triển trong môi trường kinh doanh biến động.

6. Giải pháp đào tạo phát triển nhân lực hiệu quả cho doanh nghiệp

Trong thời đại số, công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả và kiểm soát chi phí đào tạo. Thay vì phụ thuộc vào tài liệu giấy, lớp học truyền thống hay ghi chép thủ công, doanh nghiệp hiện đại có thể ứng dụng phần mềm đào tạo nội bộ quản lý tập trung toàn bộ quy trình

Các phần mềm này thường tích hợp nhiều chức năng như:

• Xây dựng cá nhân hóa lộ trình đào tạo theo từng vị trí công việc.
• Phân phối, theo dõi tiến độ học tập của từng nhân viên.
• Lưu trữ tài liệu đào tạo, đánh giá sau khóa học, cấp chứng nhận hoàn thành.
• Tạo khóa học linh hoạt theo nhu cầu.
• Theo dõi quá trình học tập theo từng cá nhân, phòng ban.
• Đánh giá hiệu quả và phản hồi tự động.
• Kết nối với hệ thống quản trị nhân sự để đồng bộ hóa dữ liệu đào tạo.

Để triển khai chương trình đào tạo nội bộ bài bản tiết kiệm chi phí, nhiều doanh nghiệp đã chuyển hướng sang giải pháp công nghệ. Một trong những lựa chọn hàng đầu hiện nay là phần mềm đào tạo trực tuyến Lạc Việt Elearning. Lạc Việt E learning là nền tảng giúp doanh nghiệp xây dựng hệ thống đào tạo tập trung, số hóa toàn bộ nội dung giảng dạy, theo dõi tiến độ học tập của nhân viên theo thời gian thực, đánh giá hiệu quả đào tạo một cách rõ ràng.

Với giao diện thân thiện dễ sử dụng khả năng tùy biến theo nhu cầu từng tổ chức, Lạc Việt Elearning đang là công cụ hỗ trợ đắc lực cho các doanh nghiệp Việt trong hành trình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và xây dựng văn hóa học tập bền vững.

Trải nghiệm ngay tại: https://elearning.lacviet.vn để bắt đầu số hóa hoạt động đào tạo của bạn hôm nay.

Một chiến lược đào tạo và phát triển nguồn nhân lực đúng đắn không chỉ giúp nhân viên nâng cao năng lực, thích ứng nhanh với thay đổi mà còn tạo dựng lợi thế cạnh tranh dài hạn cho tổ chức. Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả, doanh nghiệp cần một quy trình đào tạo bài bản, phương pháp phù hợp đặc biệt là công cụ hỗ trợ chuyên nghiệp.

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp toàn diện, linh hoạt dễ triển khai, hãy trải nghiệm phần mềm đào tạo trực tuyến Lạc Việt Elearning hỗ trợ số hóa quy trình đào tạo, quản lý học tập và phát triển đội ngũ hiệu quả cho mọi quy mô doanh nghiệp.