Một số lưu ý cho doanh nghiệp trong khi giao kết hợp đồng lao động
Trong mối quan hệ lao động tuỳ thuộc vào mục đích, giai đoạn hoặc một vài điều kiện khác thì hợp đồng lao động được giao kết. Có một số nội dung đặc trưng cũng như vài điều cần chú ý khi giao kết hợp đồng lao động.

1. Giao kết hợp đồng thử việc
– Mỗi vị trí công việc chỉ được thử việc một lần. NLĐ làm việc theo HĐLĐ mùa vụ thì không phải thử việc.
– Tiền lương do hai bên thoả thuận nhưng ít nhất phải bằng 85% mức lương của công việc đó.
– Về thời gian thử việc không quá:
- 60 ngày đối với vị trí công việc yêu cầu trình độ chuyên môn, kỹ thuật từ cao đẳng trở lên.
- 30 ngày đối với vị trí công việc yêu cầu trình độ chuyên môn kỹ thuật trung cấp nghề; trung cấp chuyên nghiệp; công nhân kỹ thuật; nhân viên nghiệp vụ.
- 06 ngày làm việc đối với các công việc khác.
– Trong thời hạn 03 ngày trước khi kết thúc thời gian thử việc, DN phải thông báo kết quả thử việc cho NLĐ. Nếu kết quả đạt yêu cầu thì DN phải giao kết HĐLĐ với NLĐ.
2. Giao kết hợp đồng đào tạo
- Khi DN tổ chức đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho NLĐ đang làm việc; hoạt động tuyển người vào đào tạo, dạy nghề (sau đây gọi chung là hoạt động đào tạo); để làm việc cho mình thì các bên cần giao kết hợp đồng đào tạo (HĐĐT)
- Nếu việc đào tạo này không xuất phát từ mục đích để người được đào tạo làm việc cho DN; hoặc thực hiện thu học phí thì DN sẽ phải đăng ký kinh doanh hoạt động dạy nghề.
- DN sử dụng kinh phí của mình (kể cả kinh phí do đối tác tài trợ) để trực tiếp hoặc tổ chức đào tạo cho NLĐ đang và sẽ làm việc cho mình không nhằm mục đích kinh doanh sinh lời từ các hoạt động ấy.
Khi thực hiện hoạt động đào tạo cho các đối tượng chưa là NLĐ của mình thì DN cần chú ý:
- Phải từ đủ 14 tuổi và phải có đủ sức khoẻ phù hợp với yêu cầu của nghề, trừ một số nghề do Bộ LĐTBXH quy định.
- Trong thời gian được đào tạo, nếu các đối tượng này trực tiếp hoặc tham gia lao động làm ra sản phẩm hợp quy cách, thì được DN trả lương theo mức do hai bên thoả thuận. Tiền lương này không cần đáp ứng yêu cầu về tiền lương tối thiểu vùng do chưa phải là NLĐ (chưa làm việc theo HĐLĐ) của DN.
- Hết thời hạn đào tạo, hai bên phải ký kết HĐLĐ nếu thỏa mãn các điều kiện của nhau.
3. Giao kết hợp đồng lao động thông thường
Tùy theo tính chất công việc và nhu cầu sử dụng lao động, các bên phải giao kết HĐLĐ sau:
- Không xác định thời hạn: hai bên không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng.
- Xác định thời hạn: hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng, trong khoảng thời gian từ đủ 12 tháng đến 36 tháng.
- Theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng. Không giao kết loại hợp đồng này để làm những công việc thường xuyên từ 12 tháng trở lên. Trừ trường hợp tạm thời thay thế NLĐ đi nghĩa vụ quân sự, nghỉ theo chế độ thai sản, ốm đau, TNLĐ hoặc nghỉ việc có tính chất tạm thời khác.
4. Giao kết phụ lục hợp đồng lao động
Phụ lục HĐLĐ là một bộ phận của HĐLĐ và có hiệu lực như HĐLĐ; được ký kết để quy định chi tiết một số điều khoản hoặc để sửa đổi, bổ sung HĐLĐ:
- Việc điều chỉnh một số điều khoản dẫn đến cách hiểu khác so với HĐLĐ, thì thực hiện theo nội dung của HĐLĐ.
- Ký phụ lục để sửa đổi, bổ sung phải ghi rõ nội dung những điều khoản sửa đổi, bổ sung và thời điểm có hiệu lực; Đồng thời, bên nào có yêu cầu sửa đổi, bổ sung nội dung HĐLĐ thì phải báo cho bên kia biết trước ít nhất 03 ngày làm việc về những nội dung cần sửa đổi, bổ sung.
5. Giao kết hợp đồng lao động với người cao tuổi
NLĐ cao tuổi là NLĐ sau tuổi 60 đối với nam và 55 đối với nữ (độ tuổi nghỉ hưu theo quy định); đồng thời, là một trong các điều kiện để hưởng chế độ hưu trí của BHXH.
Có 03 vấn đề mà DN cần lưu ý khi giao kết HĐLĐ với những NLĐ cao tuổi (NLĐCT):
- Thứ nhất sử lao động sau độ tuổi này nên sẽ tồn tại 02 trường hợp:
+ Đã đủ điều kiện và đã hưởng chế độ hưu trí;
+ Chưa đáp ứng được điều kiện số năm đóng BHXH tối thiểu để hưởng chế độ hưu trí.
- Thứ hai, DN không được phép sử dụng NLĐCT để làm những công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm có ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ; trừ khi đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật.
- Thứ ba, DN phải tổ chức cho NLĐCT khám sức khỏe ít nhất 06 tháng một lần.
6. Giao kết hợp đồng lao động với người chưa thành niên
Khi giao kết hợp đồng lao động với những NLĐ chưa thành niên thì DN cần đặc biệt lưu ý:
Từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi | Từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi | Dưới 13 tuổi |
NLĐ là người giao kết HĐLĐ; tuy nhiên, phải kèm theo Văn bản đồng ý của người đại diện theo pháp luật của NLĐ. | Người đại diện theo pháp luật của NLĐ là người giao kết HĐLĐ được sự đồng ý của NLĐ; kèm theo giấy khám sức khỏe của cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền xác phù hợp với công việc | |
– Thời giờ làm việc không được quá 08 giờ/ngày và 40 giờ/tuần. – Chỉ sử dụng NLĐ làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong một số nghề và công việc. Quy định này theo Bộ LĐTBXH (chưa có danh mục cụ thể). | – Thời giờ làm việc không được quá 04 giờ/ngày và 20 giờ/tuần; – Không được sử dụng NLĐ làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm. – Làm các công việc thuộc Danh mục công việc nhẹ theo Thông tư 11/2013/TT-BLĐTBXH. | |
Trong vòng 30 ngày kể từ ngày NLĐ bắt đầu làm việc, DN phải gửi văn bản đăng ký sử dụng NLĐ chưa thành niên (Mẫu theo Thông tư 11/2013/TT-BLĐTBXH) đến Sở LĐTBXH nơi DN đặt trụ sở chính. | ||
Không được sử dụng NLĐ làm những công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Chỗ làm việc, công việc ảnh hưởng xấu tới nhân cách của họ theo danh mục công việc. Cấm sử dụng NLĐ chưa thành niên theo Thông tư 10/2013/TT-BLĐTBXH. | ||
Không được sử dụng NLĐ làm công việc SXKD cồn, rượu, bia, thuốc lá, chất tác động đến tinh thần và các chất gây nghiện khác. | ||
Lập sổ quản lý NLĐ chưa thành niên. Ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh. Ghi công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khoẻ định kỳ. Thông tin này dùng để xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu. | ||
Phải tổ chức khám sức khỏe định kỳ ít nhất 06 tháng một lần. |
7. Giao kết HĐLĐ với NLĐ có làm việc ở nơi khác
- NLĐ có quyền giao kết HĐLĐ với nhiều NSDLĐ. Tuy nhiên phải đảm bảo thực hiện được đầy đủ các nội dung đã giao kết.
- Khi giao kết HĐLĐ, DN cần phải xác định HĐLĐ của NLĐ đây có phải HĐLĐ đầu tiên không. Đây là căn cứ để xác định trách nhiệm tham gia các loại bảo hiểm (BHXH bắt buộc-BHTN-BHYT).
- HĐLĐ đầu tiên là HĐLĐ có thời điểm ký kết đầu tiên trong số các HĐLĐ thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, BHTN mà NLĐ đã ký kết.
Việc xác định “HĐLĐ đầu tiên” này không giới hạn theo khoảng thời gian. Việc này được xét trên các quan hệ lao động hiện thời của NLĐ.
Theo nguồn TVPL